Kleiwinning in Nederland geeft nieuwe natuur, draagt bij aan hoogwaterveiligheid én biedt de grondstof voor duurzame keramische bouwmaterialen zoals metselbaksteen, straatbaksteen en keramische dakpan.
Laatste nieuws
17-04-2025
Hernieuwbare rivierklei (h)erkend binnen Het Nieuwe Normaal
Het raamwerk Het Nieuwe Normaal (HNN) wordt dit jaar aangepast: de indicator Herkomst Materialen wordt daarbij verbreed met de categorie Hernieuwbaar (duurzame winning). Daarmee krijgt hernieuwbare rivierklei een erkende plek binnen HNN; een belangrijke ontwikkeling voor circulair bouwen.
Lees meer
31-01-2025
Basis gelegd voor gevarieerd natuurgebied door kleiwinning
Wie een half jaar geleden in de Schoutenwaard was, herkent het bijna niet meer terug. In dit gebied langs de Nederrijn bij Randwijk wordt door kleiwinning de basis voor een gevarieerd natuurgebied. De werkzaamheden zijn in de zomer van 2024 gestart en inmiddels is 70.000 kuub klei ontgraven voor de bouwsector.
Lees meer
15-08-2024
De natuur wint bij projecten langs de Benedenmaas
‘Maas in Beeld’ is een natuuronderzoek en evaluatie van projecten langs de Maas. In 15 jaar tijd zijn rivierprojecten en natuurontwikkeling langs de Benedenmaas in kaart gebracht. Dankzij kleiwinning zijn honderden hectares voor riviernatuur ontstaan.
Lees meer330 hectare extra ondiep water
Kleiwinning in het rivierengebied beperkt zich tot het reliëfvolgend afgraven van het kleipakket, waardoor veelal ondiep water (tot 3 meter) ontstaat. Doordat in ondiep water licht tot de bodem kan doordringen ontstaat een zuurstofrijk systeem met veel plantengroei. Het water warmt bovendien snel op en is daardoor uitstekend opgroeihabitat voor bijvoorbeeld vissen en insecten.
De meerwaarde van kleiwinning
De meerwaarde van kleiwinning na analyse van 18 kleiwinprojecten
Uit inventarisatie en analyse van 18 kleiwinprojecten volgt dat kleiwinning vier winnaars telt: de waterstand, de natuur, het ontwikkelde (recreatie)gebied en de bouw. Kleiwinning geeft maatschappelijke meerwaarde en klei is een duurzaam gewonnen grondstof met een groot beschermend karakter.
1.800 hectare nieuwe natuur
Agrarische gronden zijn door kleiwinning – al dan niet in combinatie met zandwinning – omgevormd tot natuur. De grond wordt door de omzetting van agrarische grond naar natuurgrond 85% minder waard. Dit wordt gefinancierd door kleiwinners en de keramische industrie. Gebruik van bakstenen en keramische dakpannen draagt hiermee bij aan de vorming van nieuwe natuur.
projecten
Om te onderbouwen in hoeverre kleiwinning duurzaam is en in ruimtelijke zin meerwaarde genereert zijn 21 gerealiseerde projecten langs de grote rivieren geselecteerd waar de winning van klei in belangrijke mate heeft bijgedragen aan de inrichting van het landschap en natuurontwikkeling.
Per project is een analyse gemaakt van het inrichtingsconcept, uitvoering en de meerwaarde-effecten. Tevens zijn de resultaten per project te zien zoals de hoeveelheid gewonnen klei, het waterstandseffect en de oppervlakte nieuwe natuur. Bovendien is bij de beschreven projecten de klei als grondstof gebruikt ten behoeve van de fabricage van grof-keramische producten.
40 cm waterstands daling
Het verlagen van het zomerbed zorgt voor meer ruimte voor de rivier. De genoemde projecten zorgen in totaal voor een waterstandsverlaging van 40 cm bij maatgevend hoogwater (MHW). Maatgevend hoogwater is een waterstand die theoretisch eens in de 1250 jaar voorkomt.
Wat vindt natuurbeschermend Nederland?
Natuur en Milieu Gelderland
“Sinds bij Natuur en Milieu Gelderland (voorheen GNMF) het prijswinnende ‘Plan ooievaar’ uitkwam, in 1986, is de natuur in en langs onze rivieren er geweldig op vooruit gegaan. Op een slimme manier is gekozen voor een combinatie van ruimte geven aan de rivier (hoogwaterveiligheid) en natuurontwikkeling, met veel ruimte voor recreatie. Met een goed ontwerp is kleiwinning nu veelal geen bedreiging meer, maar juist een uitkomst en economische drager. Ook voor de toekomst biedt dit nog volop kansen.”