duurzame kleiwinning

Geeft bescherming, nieuwe natuur en een hernieuwbare grondstof

Terug

Bakstenen maken van rivierwater? 03-11-2022

Je zou het niet zeggen, maar dit zou in de nabije toekomst best eens werkelijkheid kunnen worden. Om uit te zoeken of dit kan, heeft K3 een onderzoek opgezet. Met twee veldproeven wordt onderzocht of zwevende deeltjes in rivierwater, zoals silt en klei, kunnen worden gewonnen uit het water. Bij deze veldproeven kijkt K3 naar de mogelijkheid om het winnen van rivierklei te sturen en te versnellen.

Silt en klei winnen uit rivierwater

Silt (niet te verwarren met het zoutachtige zilt) en klei vormen de basis voor de productie van bijvoorbeeld bakstenen. Rivierwater bevat zwevende sedimentdeeltjes als silt en klei. Dit wordt rivierstof genoemd. De rivier voert continu rivierstof mee en zet deze af in het rivierengebied. Om deze reden is klei een hernieuwbare grondstof. Doordat er steeds nieuwe deeltjes worden meegevoerd, raakt het nooit op. Grotendeels eindigen deze deeltjes in de Noordzee of als ongewenst slib in havens. Zonde toch?  

Twee veldproeven

Om uit te zoeken of rivierstof versneld te winnen is voor keramische toepassingen zijn twee veldproeven opgezet. Deze veldproeven staan in het 'fieldlab’ naast de Waal bij Bemmel. In de verkennende fase waarin de proeven zich nu bevinden, wint K3 rivierstof op basis van een natuurlijke maar gecontroleerde sedimentatie. Dit houdt in dat door het reguleren van de stroomsnelheid van het water in zekere mate bepaald kan worden welke stofdeeltjes kunnen worden gewonnen. 

Belangrijkste variabelen rivierstof onderzoeken

Met dit onderzoek wordt bijvoorbeeld duidelijk wat de belangrijkste variabelen zijn voor het winnen van rivierstof. Maar ook welke hoeveelheden stof er theoretisch kan worden gewonnen. Daarnaast kan K3 bepalen in hoeverre de afgevangen deeltjes (slib) bruikbaar zijn als keramische grondstof en hoe de betere deeltjes selectief te winnen zijn. Oftewel grondstof die de keramische industrie gebruikt om er bijvoorbeeld bakstenen en dakpannen van te maken.  

Samen onderzoeken

K3 (waar Delgromij onderdeel van uitmaakt) heeft het onderzoek opgezet. Brancheorganisatie KNB is aangehaakt bij het onderzoek. Doel van het onderzoek is om te achterhalen onder welke omstandigheden we zo efficiënt mogelijk geschikte klei kunnen winnen. De resultaten en bevindingen van het onderzoek willen wij begin 2023 afstemmen met onafhankelijke onderzoeksinstituten. 

Samenwerken aan zorgvuldige omgang met natuurlijke grondstoffen

Met het onderzoek tonen kleiwinners en de keramische industrie aan dat zij actief werken aan een efficiënte en zorgvuldige omgang met natuurlijke grondstoffen. Een bijkomend voordeel is dat er stroomafwaarts minder ongewenst slib in havens terecht komt. Met het onderzoek dragen we dan ook bij aan een duurzamere samenleving. Dit sluit goed aan bij de 'Groene Afspraak' waarin we hebben vastgelegd hoe we duurzaam klei winnen.